2010 оны эхний 6 сарын байдлаарх БНХАУ эдийн засаг

Хятадын 2010 оны эхний улирлын эдийн засгийн өсөлтийн хурд 11,9% буюу өмнөх оны мөн үеийнхээс 6,7%-аар өссөн байна. (Статистикийн хороо) Дундаж нь 9-10% байх болно. (ОУВС, Эдийн засгийн судалгааны мэдээ)
Судлаачдын үзэж буйгаар хэт их өсөлт нь халалтыг үүсгэдэг. Өөрөөр хэлбэл шинэ хямрал бий болно гэсэн таамаглал гаргасaн. Сосейт Женерал банкны мэргэжилтэн Глен Магуэйр: хэт халалтын эхний шинж тэмдэг нь инфляцын өсөлт гэж үзсэн.
Төрийн дэмжлэгтэйгээр их хэмжээний зээл олгож буй нь дотоодод хиймэл эрэлт үүсгэсэн. Үүнээс болж үл хөдлөх хөрөнгийн зах зээлд үнийн хөөрөгдөл бий болжээ. Өнгөрсөн 5 жилийн хамгийн их өсөлтийн хурд энэ оны 3 сард ажиглагдсан байна.
Энэ нөхцөл байдлаас гарахын тулд төрөөс явуулах бодлого нь:
1. Дахин санхүүжилтийн хүүг өсгөнө.
2. Юанийн ревальваци хийнэ. Өөрөөр хэлбэл юанийн үнэ өснө гэсэн үг юм.
Нөгөө талаас худалдааны бодлогод хямд юань нь асар их ашгийг Хятадад авчирдаг ч хямралаас гарах гол түлхүүр нь ханшны өсөлт гэж таамаглаж байна.
Джеймс Киндж (China shakes the world номын зохиолч) хэлэхдээ: хэт их хурдтай өсөлт нь хятадын эдийн засагт савангийн хөөсний үлгэрийг бий болгоно гэжээ. Өөрөөр хэлбэл хэт их өсөлт нь хөөсийг үүсгэж хагарсан тэр нь хагарсан тохиолдолд хятадын биш дэлхий нийтийн асуудал болно гэж тэрээр “Дэлхийг хятадууд сэгсэрнэ” номдоо бичжээ.
Хятадын гол толгойны өвчин нь үл хөдлөх хөрөнгийн үнийн хөөрөгдөл, инфляц зэрэг болно. Энэ нь мөнгөний бодлогыг зогсоохоос аргагүй байдалд хүргэж үр дүнд нь зээл, бусад төрийн дэмжлэг зогсоно.
Үр дүнд нь түүхий эдийн импортын үнэ буурна.
2009 онд хэт их хөрөнгө оруулалтыг үл хөдлөх хөрөнгийн зах зээлд хийснээс болж эдийн засгийн төвийн мужуудад 70-80%ийн үнийн өсөлт бий болсон.
Нийт нутгаар 2010 онд инфляцаас болж өргөн хэрэглээний барааны үнэ өсөх хандлагатай байна. Ялангуяа хүнсний бүтээгдэхүүн сард 3-6% өсөлттэй. Монгол улсын хувьд импортын хүнсний бүтээгдэхүүний үнэ өсөхийн хажуугаар түүний эрүүл ахуй, аюулгүй байдалд анхаарах гол асуудлыг үүсгэнэ.
Цаашид экспортын нүүрс, түүхий эдийн үнэ буурч болзошгүй.
2010 оны 5 сарын байдлаар 7,5 триллион юанийн зээл зээл олгосон буюу 2009 оныхтой харьцуулбал 30%-аар бага байна.
Дүгнэлт: Цаашид тухайн цаг үеийн Мөнгөний бодлогын өөрчлөлтийг ажиглаж ахин судалгаа хийх шаардлага тулгарч байна.